KADININ RENGİ NEDEN MOR?

     Kutsal kitapları ve özellikle Tevrat’ı yorumlayan kimi efsanelere göre yaratılan ilk kadın; mor bir ten rengine sahip olan Lilit…

Tevrat’ın ilk kitabı olan Tekvin insanın yaradılışına ilişkin, birbirleriyle çelişen iki ayrı hikâye anlatır: “Ve Rab dedi ki: ‘İnsanı kendimiz gibi ve kendi suretimizde yaratalım ki, sudaki balıklara, göklerin kuşlarına, sığırlara, yeryüzünün yaban hayvanlarına ve yer üstünde sürünen bütün sürüngenlere hükmetsin... “Ve Rab insanı kendi suretinde yarattı; onları erkek ve dişi olarak yarattı.” (Tekvin, I:26-28).

Görüldüğü gibi, bu anlatıya göre erkek ve kadın aynı anda ve birlikte yaratılmışlar...

Oysa 2. Bap’ta anlatılan ve görece daha tanıdık olan öyküye göre, önce Adem topraktan, daha sonra onun yalnızlığını gidermek için yaratılan (işşa) Havva ise onun kaburga kemiğinden…

Adem’in kaburga kemiğinden yaratılan kadın Havva ise, Adem’le eşzamanlı olarak yaratılmış olan ilk kadın kimdir?

MS 8-10. yüzyıllar arasında, Ben Sira’nin Alfabe’sine göre; Tanrı Adem’i yarattıktan sonra ve o, Adem yalnızken, Tanrı dedi, “insanın yalnız olması iyi değildir” (Tekvin, 2:18) Bunun üzerine Adem üzerine, tıpkı Adem’i yaratmış olduğu gibi topraktan bir kadın yarattı ve ona Lilit dedi.  Adem’le Lilit kavga etmeye başladılar. Bu kavga çiftleşme biçimiyle, altta kimin olacağı ile ilgiliydi. Lilit: “İkimiz de topraktan yaratıldığımıza göre birbirimize dengiz.” Ama birbirlerini dinlemediler. Bunu gören Lilit Tanrı’nın ağza alınmaz adını andı ve havaya karıştı. Adem Yaradan’ın önüne çöküp dua etti. “Evrenin hâkimi” dedi. “Bana verdiğin kadın kaçtı.” Bunun üzerine, kutlu olsun, ya Rab, hemen üç meleği Lilit’in peşi sıra koştu, onu geri getirsinler diye…

Kutlu Olan Adem’e dedi ki, “Geri gelirse, ne alâ. Gelmezse her gün çocuklarından yüzü ölecek.” Tanrı’dan ayrılan melekler Lilit’in izini sürdüler ve Mısırlıların boğulacağı o azgın denizin ortasında ona yetiştiler. Ona Tanrı’nın sözlerini ilettiler ama dönmeyi reddetti. Melekler “O zaman seni denizde boğacağız” dediler. Ama boğamadılar…

Melekler görevlerini neden yerine getirmedi, Lilit’i neden Kızıldeniz’in sularında boğamadılar? Lilit onların bilmediği ya da telaffuz etmeye cesaret edemedikleri bir şeyi söylemiş olsa gerek…

Yani Lilit’in bilgisinin (ya da cesaretinin) yalnızca Adem’inki değil meleklerinkini de aştığını düşünüldüğünde, Lilit Tanrı’nın anılmaz adını anıyor, ölümden de, Adem’den de böyle kurtuluyor. Ancak bu bilginin Lilit’e özgü, ayrıcalıklı bir bilgi olduğunu kabul etmek gerek… Adem’in bilmediği bir bilgi…

Bugün kadınlar, bu mor renkli ilk kadını, Lilit’i, Havva’dan daha fazla önemsiyor; ikincilliği, yedek olmayı kabullenmiyor.

İşte bu nedenle kadınlar, mor bayraklar altında yalnızca kendilerinin bildiği doğruları savunuyor, hayatı pahasına…