HANGİ GRUP ÇOĞUNLUKTA?

Abraham Moslow’un ‘İhtiyaçlar Hiyerarşisi Teorisi’ne göre; insan ihtiyaçları beş ana grupta toplanabilir.

Birinci grup en alt düzeydeki ve en ilkel ihtiyaçları karşılamakta; beşinci grup ise en yüksek düzeydeki ihtiyaçları kapsamaktadır.

Bu ihtiyaçların oluşturduğu hiyerarşi şöyledir;

1- Fizyolojik ihtiyaçlar: Yemek, su, uyku

2- Güvenlik ihtiyaçları: Can ve iş güvenliği, tehlikelerden koruma

3- Sosyal ihtiyaçlar: Gruba mensup olma, kabul edilme, dostluk

4- Saygınlık İhtiyacı: Tanınma ve prestij kazanma, kendine güven duyma

5-Kendini Gerçekleştirme İhtiyacı: Sahip olma, potansiyelini geliştirme, yaratıcılık.

6- Bilişsel anlayış ihtiyacı: Kendini ve dış dünyayı anlama

***

Moslow’a göre kişi öncelikle en alt düzeydeki ihtiyaçlarını tatmin etmek durumunda... Yani en alt seviyedeki ihtiyaçları tatmin edilmemiş birini daha üst gruplardaki ihtiyaçlarını tatmin ederek motive etmek mümkün değil.

Tatmin edilen her ihtiyaç grubu, davranışları etkileme özelliğini kaybedecek ve daha üst düzeydeki ihtiyaçlar kişinin davranışlarını etkilemeye başlayacaktır.

Eğer astlar daha fizyolojik ihtiyaçlarını karşılayamamışsa, onların ‘kendini gösterme’ ihtiyacı veya kendini tanımlama ihtiyacını hedef seçmek ve onu kullanarak motive etmeye çalışmak çok fazla anlamlı olmayacaktır.

***

Charlotte Towie de insanın gelişmesini etkileyen faktörlere bağlı ihtiyaçları benzer şekilde sıralar;

1-  Fiziksel refah: Yemek, sığınma, bakım

2-  Duygusal ve entelektüel gelişme fırsatı

3-  Diğerleri ile ilişki kurma

4-  Manevi ihtiyaçların karşılanması    

Towle'a göre ihtiyaç bireyin yaşına ve yaşam biçimine göre farklılık gösterir.

Ancak her iki görüş birbirini destekler nitelikte…

Bu listede de bir önceki ihtiyaç karşılanmadan daha sonrakine geçilemez.

***

Bu teoriler ışığında, ülkemizdeki insan profilini sorgulayalım:

Nüfusun kaçta kaçı fizyolojik ihtiyaçlar seviyesinde?

Kaçta kaçı güvenlik ihtiyaçları basamağında?

Yine nüfusun kaçta kaçı sosyal ihtiyaçlarını karşılar durumda ve bu sosyal ihtiyaçları için nasıl bir grup içinde olmayı istemekte?

Hemen herkesin, “Tamam artık, diğerlerini sorgulamaya gerek yok.” Diye düşündüğünü az çok kestirebiliyorum.

Gelir dağılımının bu kadar adaletsiz olduğu, asgari ücretin açlık sınırının altında kaldığı, şiddetin, fuhuşun, çeteleşmenin yaygınlaştığı, yönetenlerin yönetemediği bir ülkede, ihtiyaçlar sıralamasının üst basamaklarına, nüfusun kaçta kaçı çıkabilir ki?

Oysaki bir ülkenin az-çok gelişmişliği, nüfusun en az üçte birlik bir kısmının, bu ihtiyaçlar sıralamasının üst basamaklarında olması ile ölçülür.

Ya biz, bizim ülkemiz?

İşte öylesine…

“Türküz türkü çığırırız”

Gerisinden bize ne?